Η Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Οκτωβρίου 2003 (L 275/ 25.10.03) για τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου, υιοθετεί Κοινοτικό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, με στόχο την αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των δεσμεύσεων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών - μελών της για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Παράλληλα αποβλέπει στον περιορισμό, κατά το δυνατόν, των αρνητικών επιπτώσεων στην οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η κοινοτική προσέγγιση θα διασφαλίσει ότι ο ανταγωνισμός δεν θα στρεβλώνεται εντός της εσωτερικής αγοράς. Σε συνδυασμό με άλλες πολιτικές και μέτρα, η εμπορία εκπομπών αντιμετωπίζεται ως ένα σημαντικό μέρος της κοινοτικής στρατηγικής για την εφαρμογή των δεσμεύσεων της ΕΕ.
Το κοινοτικό σύστημα εμπορίας ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2005 και αρχικά καλύπτει εκπομπές μόνο διοξειδίου του άνθρακα από μεγάλες σταθερές πηγές (εγκαταστάσεις που ανήκουν στις κατηγορίες δραστηριοτήτων που προσδιορίζονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας).
Οργάνωση συστήματος στην Ελλάδα
Η Ελλάδα είναι πλήρες συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης για τις κλιματικές αλλαγές, έχει κυρώσει το Πρωτόκολλο του Κυότο (Ν. 3017/2002) και είναι ένα από τα 39 συμβαλλόμενα μέρη τα οποία έχουν δεσμευθεί με ποσοτικό απόλυτο όριο των εκπομπών. Το 2ο Εθνικό Πρόγραμμα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (2000-2010) εγκρίθηκε με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 5/27-2-2003 (ΦΕΚ 58Α / 5.3.03).
Με την ΚΥΑ 54409/2632/2004 (ΦΕΚ 1931Β') ενσωματώθηκε η Οδηγία 2003/87/ΕΚ στο Εθνικό Δίκαιο και καθορίστηκε η λειτουργία του συστήματος στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, αρμόδια αρχή για την εφαρμογή του συστήματος ορίζεται το ΥΠΕΚΑ και συγκεκριμένα το Γραφείο Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (Γ.Ε.Δ.Ε.), ενώ για την πραγματοποίηση του συντονιστικού ρόλου του ΥΠΕΚΑ και την εναρμόνιση των πολιτικών που ασκούνται από τα συναρμόδια Υπουργεία, λειτουργεί Διυπουργική Επιτροπή με τη συμμετοχή ΥΠΕΚΑ, Υπ. Ανάπτυξης και Υπ. Οικονομίας και Οικονομικών, της οποίας η συγκρότηση πραγματοποιήθηκε με την Υπουργική απόφαση 27706/2006 (ΦΕΚ 953Β').
Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών για την πολιτική αεροπορία
Οι εκπομπές στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τις αεροπορικές μετακινήσεις αυξάνονται γρήγορα και έχουν σχεδόν διπλασιασθεί από το 1990 (εκτιμάται ότι ένα αεροσκάφος που εκτελεί πτήση μετ’ επιστροφής από Βρυξέλλες προς Νέα Υόρκη παράγει εκπομπές CO2 της τάξεως των 800 kg ανά επιβάτη).
Οι εκπομπές από τις αεροπορικές μετακινήσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που καλύπτει το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ - Emission Trading System - EU ETS).
Κατά τη διάρκεια του 2010, οι αεροπορικές εταιρείες παρακολούθησαν τη δραστηριότητά τους ως προς την διανυθείσα απόσταση, τον αριθμό επιβατών και το μεταφερόμενο φορτίο (σε τονοχιλιόμετρα).
Με βάση τα στοιχεία αυτά και την επαλήθευση των δεδομένων της δραστηριότητάς τους στο 2010, περισσότερες από 900 αεροπορικές εταιρείες υπέβαλαν αίτηση στην ΕΕ για να λάβουν δωρεάν δικαιώματα. Μεταξύ αυτών είναι όλες οι εμπορικές αεροπορικές εταιρείες με σημαντικές πτητικές λειτουργίες από και προς την Ευρώπη.
Τον Απρίλιο του 2013, θα ζητηθεί για πρώτη φορά από τις αεροπορικές εταιρείες να παραδώσουν δικαιώματα για τις εκπομπές από πτήσεις που αναχωρούν από την ΕΕ ή φθάνουν σε αυτήν το 2012. Όπως και οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις, οι αεροπορικές εταιρείες θα λαμβάνουν τα περισσότερα δικαιώματα δωρεάν σε ετήσια βάση.
Ο αριθμός δικαιωμάτων που θα κατανεμηθούν δωρεάν σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) καθορίσθηκε με την Απόφαση αριθ. 93/2011 της Κοινής Επιτροπής ΕΟΧ της 20ης Ιουλίου 2011 με την οποία τροποποιείται το παράρτημα XX (Περιβάλλον) της Συμφωνίας ΕΟΧ.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ένταξη των αεροπορικών μεταφορών στο σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών
Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 57495/2959/Ε103 (ΦΕΚ 2030/Β’/29.12.2010) έγινε η τροποποίηση της ΚΥΑ 54409/2632/2004 (ΦΕΚ 1931/Β΄/27.12.2004) για την ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας 2008/101/ΕΚ στην εθνική νομοθεσία η οποία στοχεύει στην ένταξη των αεροπορικών δραστηριοτήτων στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου της Κοινότητας.
Μετά την εφαρμογή των διατάξεων της παραπάνω ΚΥΑ και σύμφωνα με την Απόφαση της Επιτροπής, της 26ης Σεπτεμβρίου 2011, σχετικά με τους συντελεστές σύγκρισης για τη δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε φορείς εκμετάλλευσης αεροσκαφών (Απόφαση 2011/638/ΕΕ), το Γραφείο Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών γνωστοποιεί τα ονόματα των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών που κατέθεσαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά και εμπίπτουν στο σύστημα εμπορίας, καθώς και τα δωρεάν δικαιώματα που τους κατανέμονται για το έτος 2012 και την περίοδο 2013-2020 ως ακολούθως:
Τα στοιχεία των φορέων εκμετάλλευσης αεροσκαφών θα διαβιβασθούν στην αρμόδια αρχή για την εγγραφή τους στο Ελληνικό Μητρώο Αερίων Θερμοκηπίου. Για περαιτέρω πληροφορίες και διευκρινίσεις μπορείτε να απευθύνεστε στα τηλέφωνα 210 8089 275 (ΔΕΑΡΘ/ΓΕΔΕ) και 210 6469 738 (ΕΚΠΑΑ/Ελληνικό Μητρώο Αερίων Θερμοκηπίου).
Εθνικά Σχέδια Κατανομής
Σύμφωνα με το κοινοτικό σύστημα, δικαιώματα εκπομπών κατανέμονται από κάθε Κ-Μ στις εγκαταστάσεις του που καλύπτονται από το σύστημα. Τα δικαιώματα αυτά μπορούν να μεταβιβάζονται και οι επιχειρήσεις μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για εκπλήρωση μέρους των υποχρεώσεών τους για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Κάθε κράτος - μέλος έχει την υποχρέωση υποβολής στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενός Εθνικού Σχεδίου κατανομής με τη συνολική ποσότητα δικαιωμάτων που θα κατανείμει για κάθε περίοδο, και τη κατανομή των δικαιωμάτων αυτών στο φορέα εκμετάλλευσης κάθε εγκατάστασης.
Το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την περίοδο 2005-2007 εγκρίθηκε με την ΚΥΑ 36028/1604/2006 (ΦΕΚ 1216Β').
Το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την περίοδο 2008-2012 εγκρίθηκε με την ΚΥΑ 52115/2970/Ε103/2008 (ΦΕΚ 2575Β’)
Ένταξη Νεοεισερχομένων εγκαταστάσεων στο σύστημα εμπορίας
Το Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων εκπομπών 2008-2012 καθορίζει ποιες εγκαταστάσεις και με ποιους όρους εντάσσονται στην κατηγορία των νεοεισερχομένων την περίοδο από 1-1-2008 έως 31-12-2012.
Η Αποθήκη νεοεισερχομένων διακρίνεται σε δύο επιμέρους τμήματα, το Γενικό Τμήμα και το Τμήμα Συμπαραγωγής. Κάθε νεοεισερχόμενος πλην των μονάδων συμπαραγωγής έχει δικαίωμα πρόσβασης μόνο στο Γενικό Τμήμα της Αποθήκης των Νεοεισερχόμενων. Κάθε νεοεισερχόμενη εγκατάσταση συμπαραγωγής έχει δικαίωμα πρόσβασης στο Τμήμα Συμπαραγωγής και εφόσον αυτό εξαντληθεί και στο Γενικό Τμήμα. Κατά τα δύο τελευταία έτη της περιόδου, και εφόσον έχει εξαντληθεί το Γενικό Τμήμα και υπάρχει απόθεμα στο Τμήμα Συμπαραγωγής, ενδέχεται η Αρμόδια Αρχή να επιτρέψει την πρόσβαση στο Τμήμα Συμπαραγωγής και των νεοεισερχομένων εκτός συμπαραγωγής. Στη περίπτωση μονάδας συμπαραγωγής που είναι τμήμα νεοεισερχόμενης εγκατάστασης, το Τμήμα συμπαραγωγής της αποθήκης θα καλύψει μόνο τα δικαιώματα της μονάδας συμπαραγωγής, ενώ η υπόλοιπη εγκατάσταση θα πάρει δικαιώματα από το Γενικό Τμήμα. Η αρχική συνολική ποσότητα δικαιωμάτων κάθε επιμέρους τμήματος της αποθήκης είναι καθορισμένη και το συνολικό μέγεθος της αποθήκης ανέρχεται σε 26.107.071 τόνους CO2.
Η αρμόδια αρχή εξέδωσε ερμηνευτική εγκύκλιο όπου διευκρινίζονται θέματα που υιοθετήθηκαν με την ΚΥΑ και αφορούν τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία πρόσβασης εγκαταστάσεων στις αποθήκες Νεοεισερχομένων.
Άδεια εκπομπών αερίων θερμοκηπίου
Η ΚΥΑ 54409/2632/2004 προβλέπει ότι καμιά εγκατάσταση δεν επιτρέπεται να πραγματοποιεί οποιαδήποτε δραστηριότητα περιλαμβανόμενη στο παράρτημα Ι, εάν ο φορέας εκμετάλλευσης της εγκατάστασης δεν είναι κάτοχος άδειας εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που εκδίδεται από την αρμόδια αρχή. Η ΚΥΑ προβλέπει κυρώσεις στη περίπτωση που δε εφαρμόζεται η διάταξη αυτή.
Αίτηση για έκδοση άδειας εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Παρακολούθηση εκπομπών και υποβολή εκθέσεων
Σύμφωνα με την ΚΥΑ 54409/2632/2004, ο φορέας εκμετάλλευσης κάθε εγκατάστασης υποχρεούται
α. να παρακολουθεί τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίων από την εγκατάσταση και
β. να υποβάλλει στο Γ.Ε.Δ.Ε. επαληθευμένη έκθεση. Η έκθεση αυτή καταρτίζεται σύμφωνα με τις αρχές παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων που αναφέρονται στο παράρτημα ΙV καθώς και με τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζονται στην Απόφαση 2007/589/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 29 Ιανουαρίου 2004, η οποία εκδόθηκε κατ' εφαρμογή του άρθρου 14 (παρ. 1) της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και επαληθεύεται από διαπιστευμένους από το ΥΠΑΝ επαληθευτές.
Οι εκθέσεις υποβάλλονται μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους και αφορούν τις εκπομπές του αμέσως προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Η μη έγκαιρη υποβολή των εκθέσεων συνεπάγεται την επιβολή των προστίμων που αναφέρονται στο άρθρο 20 της ΚΥΑ.
Μητρώο
Το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ) σε συνεργασία με το Γ.Ε.Δ.Ε. καταρτίζει και τηρεί μητρώο για την επακριβή καταγραφή της εκχώρησης, της κατοχής, της μεταβίβασης και της ακύρωσης δικαιωμάτων. Η κατάρτιση και τήρηση του μητρώου γίνεται κατ' εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΚ) 916/2007 της Ε. Επιτροπής.
Ενημερωτικές Παρουσιάσεις
Ανακοινώση για τη συπλήρωση του ερωτηματολογίου από τις βιομηχανικές μονάδες που εμπίπτουν στο κατάλογο του Παραρτήματος Ι β της ΚΥΑ 57495/2959/Ε103 (ΦΕΚ 2030/Β/29-12-2010)
Ερωτηματολόγιο Στοιχείων Βιομηχανιών
Επικοινωνία
Γραφείο Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (Γ.Ε.Δ.Ε.)
Τηλ. 210 8089275
Φαξ 210 8089239
Ταχ. Δ/νση: Έπαυλη Καζούλη, Κηφισίας 241,14561 Κηφισιά
Δημοσίευση σχολίου